Danh mục 16 thiết bị chữa cháy trên tàu

quantriweb 22/08/2025

Thiết bị chữa cháy trên tàu đóng vai trò then chốt trong việc bảo vệ thuyền viên và con tàu trước nguy cơ hỏa hoạn – một trong những nguyên nhân chính gây tai nạn trên tàu, bởi sự kết hợp giữa nhiệt độ cao, lượng lớn dầu dễ cháy và các vật liệu dễ bắt lửa khác.

Theo tiêu chuẩn SOLAS và Bộ mã An toàn cháy nổ (FSS Code) của IMO, tàu chỉ được phép hoạt động quốc tế khi được trang bị và bảo trì đầy đủ hệ thống chữa cháy đã được phê duyệt.

Các thiết bị này phải đa dạng và sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống, giúp khống chế ngọn lửa ngay từ đầu, ngăn chặn thảm họa có thể xảy ra.

Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu danh mục thiết bị chữa cháy cần thiết trên tàu và những biện pháp bảo vệ quan trọng để đảm bảo an toàn cho toàn bộ hành trình.

1. Vách ngăn chống cháy (Fire Retardant Bulkhead)

Các vách ngăn chống cháy được sử dụng trên tàu để ngăn chặn sự lan rộng của hỏa hoạn đến những khu vực nhạy cảm như khoang nghỉ ngơi, phòng máy, phòng bơm… Các lớp vách ngăn có nhiều loại khác nhau như Class-A, Class-B, Class-C, giúp kiểm soát và hạn chế sự lan tỏa của lửa.

2. Cửa chống cháy (Fire Doors)

Cửa chống cháy được lắp đặt trong các vách ngăn chống cháy, có chức năng cung cấp lối đi lại an toàn từ các khu vực này. Cửa tự động đóng và không có cơ chế giữ mở, đảm bảo đóng lại ngay khi có nguy cơ cháy.

3. Van chống cháy (Fire Dampers)

Van chống cháy trong hệ thống thông gió của kho hàng, phòng máy, phòng nghỉ có tác dụng hạn chế cung cấp oxy cho đám cháy. Đây là một trong những thiết bị chữa cháy hỗ trợ kiểm soát ngọn lửa, với các vị trí mở và đóng được đánh dấu rõ ràng để vận hành hiệu quả.

4. Máy bơm chữa cháy (Fire Pumps)

Theo quy định, mỗi tàu cần phải có ít nhất một máy bơm chữa cháy chính và một máy bơm chữa cháy dự phòng với công suất và loại máy được phê duyệt. Máy bơm chữa cháy dự phòng phải được đặt ở ngoài khu vực của máy bơm chính để đảm bảo hoạt động khi cần thiết.

5. Hệ thống ống nước chữa cháy và Van (Fire Main Piping and Valves)

Hệ thống ống dẫn nước chữa cháy phải được kết nối với máy bơm chữa cháy chính và máy bơm dự phòng, và phải được lắp đặt theo loại và công suất được phê duyệt. Các van cách ly và van giải nhiệt cũng cần được trang bị để tránh tình trạng quá áp trong hệ thống.

6. Ống rồng chữa cháy và đầu phun (Fire Hose and Nozzles)

Ống rồng chữa cháy và đầu phun là bộ phận không thể thiếu trong danh mục thiết bị chữa cháy trên tàu biển. Ống rồng chữa cháy trên tàu phải có chiều dài tối thiểu 10 mét, được chế tạo từ vật liệu bền, chịu áp lực và chịu nhiệt, đảm bảo khả năng hoạt động trong điều kiện khắc nghiệt trên biển.

Theo quy định SOLAS, mỗi ống rồng phải được lắp sẵn đầu nối tiêu chuẩn và được bố trí tại các vị trí chiến lược, dễ tiếp cận để ứng phó kịp thời khi có hỏa hoạn.

Các đầu phun đi kèm có nhiều cỡ phổ biến như 12 mm, 16 mm và 19 mm, với khả năng chuyển đổi linh hoạt giữa chế độ phun sương và phun tia đặc, giúp thuyền viên lựa chọn hình thức dập lửa phù hợp cho từng tình huống.

Ngoài ra, ống rồng phải được bảo quản trong hộp hoặc giá treo chuyên dụng, đảm bảo luôn sẵn sàng sử dụng và được kiểm tra, bảo dưỡng định kỳ.

7. Cột cấp nước chữa cháy (Fire Hydrants)

Các vòi chữa cháy được kết nối với các cột cấp nước chữa cháy, nơi điều khiển nguồn cung cấp nước. Các cột này được làm từ vật liệu chống nhiệt để giảm thiểu ảnh hưởng từ nhiệt độ thấp và đảm bảo việc kết nối dễ dàng với vòi chữa cháy.

8. Bình chữa cháy (Portable Fire Extinguishers)

Bình chữa cháy xách tay và Bình chữa cháy đẩy sử dụng CO2, Foam và bột hóa học khô được trang bị tại các khu vực như phòng nghỉ, boong tàu và phòng máy.

Số lượng và loại bình chữa cháy phải tuân theo các quy định của mã FSS.

Ví dụ: Cho khu vực sinh hoạt và phục vụ

  • Tàu có tổng dung tích GT < 1000: Tối thiểu phải có 4 bình cứu hỏa xách tay bố trí ở khoảng cách thích hợp trong khu vực sinh hoạt và phục vụ như bảng bên dưới
  • Tàu có tổng dung tính GT ≥ 1000: Tối thiểu phải có 5 bình cứu hỏa xách tay bố trí ở khoảng cách thích hợp trong khu vực sinh hoạt và phục vụ theo bảng bên dưới.

Số lượng trang bị bình cứu hỏa xách tay cho khu vực sinh hoạt và phục vụ (Theo B-14, 2023)

Khu vực Loại bình cứu hỏa Số lượng
Hành lang Bình chất lỏng, bọt hoặc bột hoá chất khô (chỉ sử dụng phốt phát) 1 bình cho mỗi đoạn hành lang dài 50 m.
Buồng vô tuyến điện Bình điôxit cácbon hoặc bột hoá chất khô 1 bình
Nhà bếp Bình bọt, điôxit cácbon hoặc bột hoá chất khô 1 bình
Gần lối vào buồng kho Bình chất lỏng, bọt hoặc bột hoá chất khô (chỉ sử dụng phốt phát) 1 bình
Buồng lái Bình điôxit cácbon hoặc bình bọt 1 bình
Buồng điều khiển làm hàng Bình điôxit cácbon hoặc bình bọt 1 bình
Buồng điều khiển máy Bình điôxit cácbon hoặc bình bọt 1 bình

9. Hệ thống chữa cháy cố định (Fixed Fire Extinguishing System)

Hệ thống chữa cháy cố định (Fixed Fire Extinguishing System – FFES) là một phần quan trọng trong danh mục thiết bị chữa cháy trên tàu, thường sử dụng CO₂, Foam hoặc Water Mist tùy theo khu vực được bảo vệ.

SOLAS và Bộ mã FSS quy định rõ: hệ thống phải được phê duyệt bởi cơ quan đăng kiểm và lắp đặt đồng bộ, từ bình chứa, đường ống, van đến đầu phun.

Khi mua vật tư thay thế, chủ tàu cần đặc biệt lưu ý đảm bảo tính tương thích và đồng bộ với hệ thống gốc, tránh lắp đặt linh kiện rời rạc có thể làm suy giảm hiệu quả hoặc không đạt chuẩn an toàn.

thiết bị chữa cháy cố định trên tàu

10. Hệ thống khí trơ (Inert Gas System) trong thiết bị chữa cháy

Hệ thống khí inert được trang bị trên các tàu chở dầu có trọng tải từ 20.000 DWT trở lên và các tàu có hệ thống rửa dầu thô. Hệ thống này giúp bảo vệ không gian chứa hàng khỏi nguy cơ cháy nổ do khí dễ cháy.

11. Thiết bị phát hiện và cảnh báo cháy (Fire Detectors and Alarms)

Hệ thống phát hiện cháy và cảnh báo được lắp đặt ở các khu vực như kho hàng, phòng nghỉ, boong tàu và phòng máy, kết hợp với hệ thống chuông báo động để thông báo kịp thời khi có cháy hoặc khói phát sinh.

Nút-nhấn-báo-cháy-dạng-vuông Đầu-Báo-Khói-Apollo-XP95

12. Hệ thống ngừng hoạt động từ xa (Remote Shut and Stop System)

Hệ thống dừng và ngừng hoạt động từ xa được cung cấp cho tất cả các đường ống nhiên liệu từ các bể chứa dầu và dầu diesel trong phòng máy, sử dụng các van đóng nhanh để ngừng cung cấp nhiên liệu khi xảy ra cháy.

13. Thiết bị thở  (EEBD)

Thiết bị thở thoát hiểm khẩn cấp (EEBD) giúp thuyền viên rời khỏi khu vực có cháy hoặc khói dày đặc một cách an toàn.  Theo quy định của SOLAS và Bộ mã FSS, mỗi tàu phải trang bị EEBD tại các buồng máy, hành lang và khu vực sinh hoạt, đảm bảo vị trí dễ tiếp cận, số lượng đủ dùng cho mọi tình huống khẩn cấp.

EEBD chỉ được dùng trong mục đích thoát hiểm, không thay thế cho thiet bi chua chay khi xử lý đám cháy. Ngoài ra, thuyền viên phải được huấn luyện sử dụng thành thạo, và thiết bị cần được kiểm tra, bảo dưỡng định kỳ để luôn trong tình trạng sẵn sàng.

14. Bộ đồ cho lính cứu hỏa (Fire Fighter’s Outfit)

Bộ đồ dập lửa được làm từ vật liệu chống cháy và phải có mặt trên tàu để phục vụ công tác chữa cháy. Đối với tàu chở hàng, ít nhất 2 bộ đồ cần có mặt, trong khi tàu khách yêu cầu ít nhất 4 bộ.

15. Bích nối bờ quốc tế (International Shore Connection – ISC)

Bích nối bờ quốc tế (ISC) là thiết bị chữa cháy quan trọng, cho phép dẫn nước từ hệ thống bờ vào tàu trong trường hợp máy bơm chữa cháy trên tàu không hoạt động, chẳng hạn khi tàu neo đậu tại cảng hoặc trong quá trình sửa chữa.

Kích thước và thông số kỹ thuật của ISC được quy định chặt chẽ, đồng thời phải trang bị ít nhất một bộ coupler và gioăng kèm theo để đảm bảo khả năng kết nối an toàn và hiệu quả.

16. Lối thoát hiểm (Means of Escape)

Các lối thoát hiểm và hành lang thoát hiểm phải được cung cấp tại nhiều vị trí trên tàu, cùng với thang và các hỗ trợ khác dẫn đến khu vực an toàn. Kích thước và vị trí của các lối thoát được thiết kế theo các quy định để đảm bảo sự an toàn tối đa cho thuyền viên khi xảy ra sự cố.

Trong môi trường hàng hải, mỗi phút giây an toàn đều quý giá. Việc lựa chọn thiết bị chữa cháy trên tàu không chỉ để tuân thủ quy định SOLAS mà còn là chìa khóa bảo vệ sinh mạng thuyền viên và toàn bộ hành trình.

MARICO cam kết mang đến cho Quý khách hàng giải pháp trọn bộ vật tư cứu hỏa trong một lần đặt hàng – đầy đủ, đồng bộ và đạt chuẩn quốc tế.

Hãy để MARICO đồng hành cùng bạn trong việc trang bị hệ thống chữa cháy tối ưu, đảm bảo sự an tâm tuyệt đối trên mọi hải trình.

Liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn chi tiết và lựa chọn giải pháp an toàn phù hợp nhất cho con tàu của bạn!

Thông tin tham khảo: https://www.marineinsight.com/marine-safety/16-fire-fighting-appliances-and-preventive-measures-present-onboard-ship/